Równowaga psychiczna ma ogromny wpływ na nasze zdrowie. Przemęczenie, brak aktywności fizycznej, trudności życia codziennego, długotrwałe narażenie na czynniki stresogenne oraz brak odpowiednio zbilansowanej diety często zaburzają tę równowagę. Warto wiedzieć, że stres jest naturalną reakcją naszego organizmu na różne wydarzenia, jednak jego nadmierna ilość może prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji zarówno w kontekście psychicznym, jak i fizycznym.
Czym jest stres i jak się objawia? Jak poradzić sobie ze stresem? Jaką dietę stosować? Na te i wiele innych pytań odpowiadamy poniżej! Sprawdź!
Czym jest stres i jak się objawia?
W stresowej sytuacji w ludzkim organizmie zachodzi wiele różnych fizjologicznych reakcji. Oddech przyśpiesza, napięcie mięśniowe zwiększa się, a tętno rośnie. Ponadto dochodzi do zwiększenia wydzielania hormonów takich jak kortyzol, adrenalina czy tyroksyna. Dzięki temu organizm przygotowuje się do wzrostu wydolności fizycznej czy wyostrzenia zmysłów. Stres jest więc odpowiedzią organizmu na wydarzenia zakłócające jego równowagę, ekstremalne lub zagrażające życiu. O ile krótkotrwały stres, po którym dochodzi do rozładowania napięcia, ma charakter adaptacyjny i mobilizacyjny, o tyle długotrwały stres może prowadzić do problemów zdrowotnych, dolegliwości ze strony układu pokarmowego i osłabienia zdolności immunologicznych organizmu.
Objawy stresu
Jakie mogą być fizyczne objawy długotrwałego stresu?
- Bóle głowy,
- bóle brzucha,
- zwiększona potliwość,
- przyspieszone bicie serca,
- problemy z zasypianiem,
- niestrawność,
- wymioty,
- obniżone libido.
Ponadto oprócz obniżenia odporności dochodzi też do obniżenia koncentracji. Przewlekły, długotrwały stres może prowadzić do powikłań takich jak choroby serca, nadciśnienie czy udary.
Sposoby na stres i skołatane nerwy - jak radzić sobie ze stresem?
Natłok obowiązków, przepracowanie i skołatane nerwy to codzienność wielu osób. Nie ma jednak jednej, skutecznej recepty na walkę ze stresem. Można go łagodzić, stosując popularne techniki radzenia sobie ze stresem, w tym ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe.
Co jeszcze pomaga na stres? Spróbuj medytacji na łonie natury, jogi lub wprowadź inną aktywność fizyczną. Dobrze sprawdzi się też stretching lub spacer w wolnym tempie. Wysiłek fizyczny może odwrócić naszą uwagę od negatywnych odczuć, a wydzielające się endorfiny naturalnie poprawią nasz nastrój.
Niektórym z nas może pomóc również słuchanie muzyki, odgłosów padającego deszczu czy śpiewu ptaków. Warto także znaleźć hobby, które będzie nas pochłaniać i sprawi nam wiele radości na co dzień.
Co na stres? Funkcjonowanie układu nerwowego a zdrowa, zbilansowana dieta
Wymieniając sposoby na stres, warto wspomnieć o prawidłowej diecie, która jest niezwykle istotna dla zdrowia naszego ciała i umysłu. Jeżeli nie wiesz, jak komponować zdrowe posiłki, zasięgnij porady dietetyka, który pomoże ci wprowadzić zdrowe nawyki żywieniowe.
Ważnymi pierwiastkami, wspomagającym nas w walce ze stresem jest m.in. magnez, witaminy z grupy B, flawonoidy, węglowodany złożone, cynk, wapń i tryptofan.
Witaminy z grupy B mogą wzmocnić nasz układ nerwowy. Znajdziemy je w kaszach, fasoli, pestkach słonecznika, kapuście, brokułach, razowym pieczywie, awokado, a także w rybach czy drobiu. Flawonoidy to z kolei substancje, które nadają roślinom kolor. Mogą one chronić nasze komórki przed działaniem wolnych rodników i pozytywnie wpływać na ośrodkowy układ nerwowy. Szukajmy ich w jabłkach, selerze naciowym, ogórkach, papryce, grejpfrutach, bananach, winogronach, cykorii, kapuście i cebuli.
Pracę mózgu może wesprzeć także magnez. Uważa się, że wspomaga on uspokojenie, poprawia pamięć oraz procesy myślowe. Jedz więc orzechy, szpinak, jarmuż, szparagi zielone oraz figi, truskawki czy banany. Na czynności mózgu wpływa również cynk, który znajdziemy w chudym mięsie, podrobach, owocach morza, fasoli, grochu czy kiełkach pszenicy. W naszym organizmie nie powinno też zabraknąć wapnia. Przyswajanie wapnia jest utrudnione, jeżeli stosujemy używki czy kofeinę. Najwięcej wapnia znajdziemy w nabiale, soi, fasoli i brokułach.
Natomiast dzięki węglowodanom nasz mózg jest w stanie utrzymać prawidłowy poziom glukozy. Wówczas produkuje on odpowiednią ilość serotoniny, która poprawia nastrój i wykazuje działanie uspokajające. Nie zapominajmy więc o jedzeniu pieczywa, makaronów, kasz, ryżu i ziemniaków.
Kolejnym ważnym składnikiem naszej diety powinien być tryptofan, czyli aminokwas potrzebny do produkcji serotoniny i melatoniny. Zawierają go m.in. ryby morskie, nasiona dyni, słonecznik, orzechy ziemne, awokado, jajka i chude mięso.
Zioła lecznicze - co warto o nich wiedzieć?
Zioła to popularne w medycynie ludowej preparaty. Pokładano nadzieję w tym, że np. melisa lekarska wykazuje działanie uspokajające i przyczynia się do prawidłowej pracy układu nerwowego, dlatego też od wieków w takim celu była stosowana przez zielarki. Niektórzy z nas na uspokojenie piją także herbatki ziołowe zawierające np. melisę, lawendę i miętę pieprzową. Często sięgamy też po żeń-szeń koreański czy różeniec górski.
Chociaż w medycynie ludowej ziołom przypisywano właściwości lecznicze i były one stosowane w celu zachowania sprawności całego organizmu, trzeba pamiętać, że w przypadku poważnych schorzeń nie należy leczyć się na własną rękę, ale niezwłocznie zgłosić do lekarza specjalisty, który rozpozna chorobę i wdroży odpowiednią terapię.
Środki uspokajające - leki na receptę i suplementy bez recepty
Lekami na receptę, pomagającymi zmniejszyć stres są zazwyczaj substancje psychoaktywne, które używane przewlekle mogą prowadzić do tolerancji oraz uzależnienia. Tego typu preparaty mogą hamować odczuwanie stresu, ale ich przewlekłe stosowanie może sprawić, że organizm zacznie nie radzić sobie ze stresem w sposób naturalny. Ponadto z czasem takie leki mogą działać coraz słabiej, co jest typowym efektem tolerancji. Bardzo łatwo jest więc się od nich uzależnić. Z uwagi na to, że są to medykamenty obarczone dużym ryzykiem, decyzja o ewentualnym ich przyjmowaniu zawsze należy do psychiatry, który jest uprawniony do przepisywania tego typu preparatów. Zanim jednak specjalista wystawi receptę, przeprowadzi z pacjentem wywiad, zleci odpowiednie badania i zapozna się z całą historią choroby.
Na rynku można znaleźć także sporo różnych suplementów sprzedawanych bez recepty, w tym tabletki i kapsułki, które reklamowane są jako środki na skołatane nerwy, przynoszące ulgę w stresie i pomagające w zasypianiu. Zanim jednak zastosujemy takie preparaty, skonsultujmy się z lekarzem, który ustali przyczynę problemu i wdroży odpowiednią terapię.
Długotrwały stres - kiedy udać się na psychoterapię?
W celu leczenia przewlekłego stresu można też udać się do psychoterapeuty lub psychologa. Są to osoby, które pomagają w leczeniu różnego rodzaju problemów. To szczególnie ważne wówczas, gdy obserwujemy u siebie objawy psychosomatyczne związane z długotrwałym napięciem emocjonalnym.
Zazwyczaj praca z osobami, które doznały ostrej reakcji na stres, bywa krótkoterminowa, chociaż nie jest to regułą. W redukcji stresu niezwykle ważne jest także wsparcie bliskich osób.
Stres przewlekły a nowoczesne technologie
Poświęćmy każdego dnia kilka chwil dla siebie. Wyłączmy urządzenia takie jak tablet, telefon czy laptop i inne stresory. Permanentne korzystanie z nich może powodować stres informacyjny oraz przebodźcowanie. Postarajmy się więc wyciszyć swój organizm.
Chwila poświęcona dla siebie może przynieść nam odprężenie i stać się kojąca dla naszych nerwów. Taki relaks można połączyć z kąpielą, domowym SPA czy z długim spacerem. Niektórzy stawiają także na ćwiczenia relaksacyjne, oddechowe i medytacje.
Podsumowanie
Jeżeli borykamy się ze stresem, warto wiedzieć, że ukojenie może przynieść nam aktywność fizyczna, odpoczynek, długi spacer czy chwila relaksu dla siebie bez telefonu i laptopa. Pamiętajmy też o zdrowej diecie bogatej w potrzebne organizmowi mikro i makroelementy, które wspierają prawidłową pracę całego organizmu. Niektórzy z nas sięgają również po zioła lecznicze. Od wieków stosowane były w medycynie ludowej, dlatego wierzymy, że mogą nam pomóc.
W przypadkach długotrwałego, przewlekłego stresu należy zgłosić się po pomoc do specjalisty. Czasami wystarczy kilka sesji psychoterapeutycznych, aby zniwelować towarzyszące nam napięcie. Niekiedy leczenie wspomagane bywa farmakologicznie, ale decyzję o takim rozwiązaniu podejmuje psychiatra.
Powyższe informacje nie zastąpią kontaktu z lekarzem. Jeżeli więc odczuwasz przewlekły stres i związane z nim konsekwencje, koniecznie udaj się do specjalisty!
