Witamina D3 pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka. Jej niedobór może wiązać się z licznymi problemami, począwszy od złego samopoczucia, przez osłabienie odporności, po długotrwałe bóle mięśni i wzmożone ryzyko wystąpienia urazów stawów. Czym jest i za co odpowiada witamina D3, jakie są objawy niedoboru witaminy D i jak uzupełnić deficyt, aby organizm wrócił do pełnej sprawności? Czytaj dalej i dowiedz się więcej o utrzymaniu prawidłowego poziomu witaminy D w organizmie!
Czym jest witamina D i witamina D3?
W grupie witamin D znajdują się witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, a do najważniejszych z nich zaliczamy witaminę D2 pochodzenia roślinnego oraz witaminę D3 pochodzenia zwierzęcego. Warto jednak podkreślić, że dieta nie jest jedynym źródłem tejże witaminy. W skórze człowieka powstaje tzw. prekursor witaminy D3, który pod wpływem promieni słonecznych może przekształcić się w czystą witaminę D3 o dobroczynnych właściwościach.
Za co odpowiada witamina D3?
Zadaniem witaminy D3 jest wzmacnianie prawidłowego rozwoju kości i utrzymywanie mocnego szkliwa. Odpowiedni poziom witaminy D może przyczynić się także do zmniejszenia ryzyka wystąpienia nowotworów i chorób autoimmunologicznych. Ponadto witamina D3 może chronić organizm przed chorobami serca, nadciśnieniem tętniczym czy pojawieniem się alergii.
Warto dodać, że witamina D3 może mieć wpływ na łagodzenie przebiegu chorób takich jak astma i przewlekłe zapalenie dziąseł. Co więcej, prawidłowy poziom witaminy w organizmie może zabezpieczać komórki nerwowe i przyczyniać się do prawidłowej pracy mózgu co zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób psychicznych i neurologicznych.
Ponadto witamina D3 może pomagać w łagodzeniu objawów choroby Alzheimera, a także wpływać na poprawę samopoczucia i odporności. Aby witamina D miała pozytywny wpływ na pracę organizmu, konieczne jest utrzymywanie jej odpowiedniego stężenia, gdyż zarówno niedobór, jak i nadmiar substancji może przynieść negatywne skutki.
Jak sprawdzić niedobór witaminy D?
Poziom witaminy D można określić po wykonaniu standardowego badania krwi. Nie należy samodzielnie diagnozować niedoboru substancji po zaobserwowaniu typowych objawów, gdyż może to skutkować pogłębieniem problemu. Prawidłowe stężenia witaminy D u dorosłych wynoszą między 31 a 70 ng/ml. Wszystkie mniejsze lub większe wartości świadczą o niedoborze lub nadmiarze witaminy, dlatego wyniki badań należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Niedobór witaminy D w organizmie - objawy i skutki u dorosłych i dzieci
Produkcja witaminy D3 w organizmie zachodzi tylko w momencie zapotrzebowania, jednak zdarza się, że organizm nie jest w stanie wytworzyć odpowiedniej ilości substancji, aby ta miała pozytywny wpływ na ciało. Niedobory witaminy D najczęściej dotyczą niemowląt i dzieci w wieku do 5 lat, kobiet w ciąży, osób powyżej 60. roku życia, osób niespożywających na co dzień produktów zawierających witaminę D oraz osób, które mało przebywają na słońcu (np. ze względu na pracę biurową do późnych godzin).
Niski poziom witaminy D w organizmie człowieka objawia się m.in. długotrwałym, nie ustępującym zmęczeniem, bólami głowy, występowaniem infekcji, czy skurczami kończyn. Ponadto osoby zmagające się z niedoborem witaminy D uskarżają się na wypadanie włosów, bóle kości, wrażliwość na delikatne uderzenia, senność i spadek wydajności. Ciężki niedobór witaminy D może powodować późne ząbkowanie u niemowląt, skrzywienie kończyn i kręgosłupa, choroby układu sercowo-naczyniowego, a także choroby kości. Ponadto deficyt substancji w organizmie może przyczyniać się do pogorszenia pracy mózgu i wystąpienia depresji.
Do oznak niedoboru witaminy D3 zaliczamy także pogorszenie stanu skóry i skłonność do występowania podrażnień. Ponadto u osób z deficytem substancji dochodzi do powolnego gojenia się ran. Witamina D3 odpowiada także za zdrowie błony śluzowej jamy ustnej, dlatego w przypadku niedoboru substancji można zauważyć krwawienie dziąseł oraz wystąpienie próchnicy.
Warto dodać, że zadaniem witaminy D3 jest regulowanie faz snu. Deficyt witaminy może powodować częste wybudzanie i uczucie rozbicia. Co więcej, nieodpowiednie stężenie witaminy D w organizmie może przyczyniać się do wystąpienia zaburzeń wzroku. U osób zmagających się z deficytem substancji może dochodzić do wysuszenia i przekrwienia oka, a także do nadmiernego łzawienia. W przypadku dużych niedoborów może wystąpić zapalenie spojówek, a nawet jaskra.
Jak szybko uzupełnić niedobór witaminy D3?
Leczenie niedoboru witaminy D każdorazowo należy skonsultować z lekarzem. Nie zaleca się przyjmowania suplementów diety lub leków „na własną rękę”, gdyż bez poznania wartości witaminy w organizmie można doprowadzić do równie niebezpiecznego jej nadmiaru. Witaminę D zwykle uzupełnia się poprzez stosowanie kropli lub tabletek o odpowiednim stężeniu substancji. Aby określić, jakie stężenie będzie potrzebne, lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad i biorąc pod uwagę wiek, wagę, codzienne nawyki i dietę pacjenta, dobiera odpowiedni specyfik.
Gdzie występuje witamina D?
Jak wcześniej wspomniano, witamina D występuje także w produktach spożywczych. Jej niedobór można uzupełniać poprzez wprowadzenie do diety ryb, jaj, mięsa, podrobów, czy produktów nabiałowych. Decydując się na wzbogacenie posiłków o powyższe składniki, należy poinformować o tym lekarza, aby ten podjął decyzję co do ewentualnego zmniejszenia stężenia substancji w przyjmowanych lekach lub suplementach.
Warto dodać, że prawidłowy poziom witaminy D3 można utrzymywać poprzez regularną ekspozycję na promieniowanie słoneczne. Przyjmuje się, że już 15 minut przebywania na słońcu jest w stanie zachęcić organizm do wyprodukowania dziennej dawki witaminy. Warto więc spędzać czas na zewnątrz zarówno latem, jak i zimą, co może przyczynić się do utrzymywania w organizmie odpowiedniego stężenia witaminy.
Witamina D a ciąża
Witamina D ma ogromny wpływ na prawidłowy rozwój płodu oraz na funkcjonowanie kobiet w ciąży. Niedobór witaminy D3 może wiązać się z wystąpieniem drgawek u noworodka, hipokalcemii (zmniejszonego stężenia wapnia we krwi), niskiej masy urodzeniowej, czy nieprawidłowej budowy szkliwa zębów w późniejszym wieku. Ponadto deficyt witaminy D3 wpływa na samopoczucie kobiety i może powodować nadmierne pocenie, zmęczenie, osłabienie, a nawet sprzyjać rozwojowi depresji ciążowej i poporodowej.
Aby zapobiegać niedoborom witaminy D3 w ciąży, konieczne jest regularne wykonywanie badań krwi oraz stały kontakt z lekarzem prowadzącym i informowanie go o zmianach w samopoczuciu. W przypadku wystąpienia deficytu zazwyczaj leczenie wygląda podobnie jak u osób niebędących w ciąży.
Nadmiar witaminy D - o czym należy wiedzieć?
Częstym zjawiskiem jest nie tylko deficyt witaminy D, ale także jej nadmiar. Zwykle do zatrucia dochodzi poprzez przyjmowanie zbyt dużych dawek suplementów diety i leków. Objawami przedawkowania witaminy D są m.in.: utrata apetytu, zaparcia, zawroty głowy, częste oddawanie moczu, nadciśnienie, wzmożone pragnienie, a nawet wymioty.
W przypadku podejrzenia zatrucia witaminą D należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który dobierze odpowiednie metody zwalczania dolegliwości. Najczęściej wykonuje się badanie krwi w celu sprawdzenia w niej poziomu surowicy. W przypadku gdy wyniki badań wskażą nadmiar witaminy w organizmie, lekarz zapewne zaleci ograniczenie w diecie produktów zawierających tę substancję. Ciężkie zatrucia witaminą mogą wymagać podania kroplówki i silnych leków.
Podsumowanie
Witaminy z grupy D odgrywają niezwykle ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Witamina D3 odpowiada za zdrowie kości i stawów, a także za prawidłową pracę układu nerwowego. Ponadto substancja może łagodzić objawy licznych chorób i zapobiegać ich występowaniu. W przypadku dostrzeżenia niepokojących objawów, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który wystawi skierowanie na odpowiednie badania laboratoryjne i na ich podstawie dobierze metody leczenia niedoboru witaminy D3.
