W medycynie ludowej ziołom przypisywano liczne właściwości lecznicze i stosowano je w celu zachowania zdrowia i sprawności organizmu. Dziś nowoczesna medycyna dysponuje niezwykle szeroką gamą leków o udowodnionym badaniami działaniu leczniczym, a mimo to wielu z nas codziennie sięga po zioła i suplementy. Nie ma w tym nic złego, jeśli będziemy pamiętali, że zioła mogą stanowić jedynie uzupełnienie zbilansowanej diety niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Które z nich warto kupić w sklepie zielarskim?
Dlaczego i kiedy stosujemy zioła lecznicze?
Zacząć należy od tego, że zioła nie mają udowodnionych niezależnymi badaniami leczniczych właściwości. Stosujemy je, ponieważ wierzymy, że mogą nam pomóc i zwykle robimy to w określonych okolicznościach:
- aby zapewnić sobie prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego - pokładano nadzieję, że melisa ma działanie uspokajające i przyczynia się do regulacji pracy układu nerwowego i w takim też celu od wieków stosowały ją zielarki;
- w okresach obniżonej odporności - według tradycyjnych przekazów dzika róża wzmacnia układ odpornościowy, stosowana więc była profilaktycznie w okresach zwiększonej zachorowalności na przeziębienia;
- w schorzeniach dróg moczowych - działanie moczopędne przypisywane było nawłoci, mniszkowi lekarskiemu, zielu skrzypu czy liściom brzozy;
- w stanach zapalnych jamy ustnej - dawniej wierzono, że szałwia wykazuje działanie przeciwzapalne i jest idealna do płukania jamy ustnej i gardła przy zapaleniu dziąseł. Obecnie wiemy już, że najważniejsza jest odpowiednio zbilansowana dieta i przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej;
- w chorobach układu oddechowego i przy nieżycie nosa - dawniej zalecano stosować między innymi rumianek, tymianek i lipę;
- w chorobach układu pokarmowego i zaburzeniach trawienia - według ludowych przekazów olejek eteryczny miętowy wspomaga wydzielanie żółci oraz soku żołądkowego, oraz działa przeciwskurczowo na żołądek i przyczynia się do niwelowania bólu brzucha;
- w schorzeniach wątroby - w tym przypadku medycyna alternatywna czy też ludowa zaleca ostropest plamisty (głosi również, że ostropest obniża poziom cholesterolu i ciśnienie krwi);
- na skaleczenia skóry - według medycyny tradycyjnej krwawnik pospolity przyspiesza gojenie się niewielkich skaleczeń i łagodzi stany zapalne towarzyszące im;
- niektórym ziołom przypisuje się nawet działanie odmładzające i regulujące przemianę materii, np. kurkumie.
Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku poważnych schorzeń, na przykład w schorzeniach nerek, cukrzycy, kamicy nerkowej czy marskości wątroby zawsze należy podjąć leczenie u lekarza specjalisty, który ewentualnie zaleci również odpowiednią suplementację.
Jakie zioła można stosować na co dzień?
Zioła są tanie i łatwo dostępne w dobrych sklepach zielarskich. Wystarczy tylko zalać łyżkę liści ciepłą wodą, odczekać kilka minut i po ostygnięciu, wypić.
Zawsze należy jednak pamiętać, że zioła (podobnie jak każdy produkt zawierający jakiekolwiek substancje czynne), mogą powodować reakcje alergiczne. Masz ochotę spróbować smaku ziół? To doskonały pomysł, ale zacznij od bardzo niewielkich ilości i zwróć szczególną uwagę na reakcję swojego organizmu na nie. Jakie zioła są najchętniej kupowane i dlaczego? Oto 8 ziół, które cieszą się popularnością.
Pokrzywa
Medycyna tradycyjna przedstawia pokrzywę jako roślinę bogatą w dobroczynne sole mineralne. Podaje ona również, że pokrzywa jest bogata w kwasy organiczne oraz w witaminy takie jak witamina C, A, E, K i B2 i że wykazuje działanie moczopędne, wspomaga leczenie cukrzycy, podnosi ilość czerwonych krwinek, przyczynia się do oczyszczenia organizmu z toksyn i ma działanie antyseptyczne.
Jako surowiec leczniczy postrzegane są liście pokrzywy - najlepiej wybierać młode liście przed okresem kwitnienia rośliny, sądzi się bowiem powszechnie, że to one są najbardziej bogate w sole mineralne i kwasy organiczne. Pokrzywa nie ma żadnych specjalnych wymagań klimatyczno - glebowych, toteż wielu z nas może kusić samodzielne pozyskiwanie jej. Ponieważ jednak chcemy mieć pewność, że nie została ona skażona żadnymi środkami ochrony roślin, znacznie lepszym i bezpieczniejszym wyjściem będzie zakup ziela lub herbaty w sprawdzonym sklepie.
Ziele mięty
Tradycyjnie i bardzo powszechnie mięta pieprzowa używana była do wspomagania wydzielania soków żołądkowych. Poza tym fitoterapeuci uważają, że mięta poprawia apetyt, więc często polecają jej stosowanie u osób, które cierpią na zaburzenia łaknienia, u dzieci oraz osób w podeszłym wieku. Popularne syropy dostępne bez recepty w aptekach zawierają w swoim składzie właśnie wyciąg z liści mięty pieprzowej. Jedno można stwierdzić z całą pewnością - mięta ma orzeźwiający smak.
Kwiat rumianku
Medycyna ludowa poleca rumianek na bóle menstruacyjne, migreny, nerwobóle, problemy z nerkami oraz dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Rekomenduje go również w zapaleniu spojówek.
Kwiat lipy
Tradycyjnie uważa się, że ma działanie napotne oraz przeciwzapalne - jeśli więc zapytasz o poradę zielarza, poleci Ci go na przeziębienie i choroby zapalne układu oddechowego przebiegające z wysoką gorączką i kaszlem.
Liście melisy
Każdy zielarz powie Ci, że według jego wiedzy melisa działa uspokajająco i zaleci jej stosowanie w stanach wzmożonego napięcia nerwowego, przy przemęczeniu, drażliwości i wahaniach nastroju.
Mniszek lekarski
Rosnący na każdym prawie trawniku i na każdej łące mniszek lekarski polecany jest przez znawców medycyny ludowej w podrażnieniach skóry oraz chorobach wirusowych, a także na oczyszczenie organizmu z toksyn. W zielarstwie wykorzystuje się zarówno jego liście, kwiaty, jak i korzeń. Warto pamiętać, że mniszek to nie to samo co mlecz - jeśli chcesz samodzielnie go zbierać, koniecznie naucz się rozróżniać te dwie rośliny.
Ziele skrzypu
Skrzyp jest kolejną bardzo powszechnie występującą rośliną, którą wielu ogrodników traktuje jak zwykły chwast. Większym szacunkiem cieszy się on jednak w środowiskach zajmujących się fitoterapią, które traktują go jako remedium na zapalenie pęcherza i schorzenia układu moczowego oraz oczywiście na problemy ze zdrowiem włosów, skóry i paznokci. Ciekawostką jest, że producenci suplementów diety oraz kosmetyków do pielęgnacji włosów bardzo często wykorzystują wyciągi ze skrzypu właśnie w swoich wyrobach.
Krwawnik pospolity
Ostatnim ziołem, o którym wspomnimy, jest krwawnik pospolity. Pospolity, bowiem rzeczywiście rośnie wszędzie - na łąkach, w parkach, w ogrodach, a nawet na skwerach. Co na temat jego właściwości głoszą ludowe mądrości? Że warto stosować go na schorzenia i dolegliwości związane z układem pokarmowym, przy krwawieniach zewnętrznych i wewnętrznych oraz na obniżenie ciśnienia krwi i przyspieszenie gojenia się oparzeń i ran.
Podsumowanie
Teraz już wiesz jakie zioła medycyna ludowa i fitoterapeuci polecają w poszczególnych schorzeniach i chorobach. Pamiętaj jednak również, że podstawą zdrowia i dobrego funkcjonowania Twojego organizmu jest zróżnicowana i prawidłowo zbilansowana dieta oraz regularna aktywność fizyczna.
